DHCP Nedir ve Nasıl Çalışır?
Her hangi bir ağdaki ana bilgisayar IP adresini manuel veya dinamik olarak atayabiliriz. İki üç bilgisayarın olduğu bir ev ağında veya iş yerinde IP adreslerini manuel olarak atayabiliriz. Fakat onlarca, yüzlerce bilgisayarın olduğu bir ağ düşünün. Ve hepsine ip adresi atamamız gerekiyor. Sistem ve ağ yöneticileri için hepsine manuel tanımlama yapmak çok zor bir süreç olabilir. Ayrıca manuel tanımlamalarda büyük ölçekli ağlarda yanlışlıkla aynı IP adresini atayabiliriz. Ve bu çakışmalara karışıklığa yol açar. Bu sebeple ağdaki cihazlara IP atamayı kolaylaştırmak için DHCP ‘ye ihtiyaç vardır. DHCP bir ağdaki cihazların IP adreslerinin atanmasını basitleştirmek için geçerlidir.
DHCP (Dynamic Host Configuration Protocol) Dinamik Ana Bilgisayar Yapılandırma Protokolü, ağdaki her aygıta dinamik olarak IP adresi ve diğer bilgilerini atamak için kullanılan bir ağ yönetim protokolü dür. DHCP, ağ yöneticisinin işini kolaylaştıran IP adresi atamasını otomatikleştirir ve merkezi olarak yönetimini sağlar. DHCP IP adresine ek olarak, IP ataması yaptığı cihaza, alt ağ maskesi (subnet) , varsayılan ağ geçidi (gateway), ve alan adı sunucusu (DNS) adreslerini de atar.
DHCP’nin Bileşenleri,
DHCP Sunucusu (DHCP Server): Ağ yapılandırma bilgilerini tutan bir sunucu, veya bir router (yönlendirici) olabilir.
DHCP İstemcisi(DHCP Client): Herhangi bir bilgisayar veya cep telefonu, yazıcı, nas cihazı gibi sunucudan yapılandırma bilgilerini alan uç noktadır.
DHCP Aktarma Aracısı (DHCP Relay Agent): Birden çok LAN için yalnızca bir DHCP Sunucunuz varsa, her ağda bulunan DHCP aktarma aracısı, DHCP isteğini sunuculara iletir. Bunun nedeni, DHCP paketlerinin yönlendirici boyunca iletilememesidir. Bu nedenle, DHCP sunucularının tüm ağlardan gelen talebi işleyebilmesi için aktarma aracısı gereklidir.
IP adres havuzu (IP address pool): İstemciye atanabilecek IP adreslerinin listesini içerir. (örneğin dhcp-range : 192.168.1.2 – 192.168.1.220)
Alt Ağ Maskesi (Subnet Mask): Ana bilgisayarın o anda hangi ağda bulunduğunu söyler.
Kiralama Süresi (Lease Time): IP adresinin istemci tarafından kullanılabilir (kiralama) süresidir.
Ağ Geçidi Adresi (Gateway) : İstemci bilgisayarın ağ geçidinin internete bağlanacağı yeri bilmesini sağlar.
DHCP nasıl çalışır?
DHCP, IP adresini istemciye dinamik olarak atamak için uygulama katmanında çalışır ve bu, DHCP işlemleri veya DHCP konuşması/iletişimi adı verilen bir dizi mesajın değiş tokuşu yoluyla gerçekleşir. (DORA)
Discover (Keşif)
Offer (Öneri)
Request (İstek)
Acknowledgement (Kabul)
Discover (Keşif): DHCP istemcisi, DHCP sunucularını keşfetmek için mesajlar yayınlar. Bana IP adresi verecek bir babayiğit var mı diye sorar? 🙂
Offer (Öneri) : DHCP sunucusu DHCP keşif mesajını aldığında, istemciye bir DHCP teklif mesajı göndererek bir IP adresi (IP adresi havuzu oluşturur) önerir. Bu DHCP teklif mesajı, DHCP istemcisi için önerilen IP adresini, sunucunun IP adresini, istemcinin MAC adresini, alt ağ maskesini, varsayılan ağ geçidini, DNS adresini ve kiralama bilgilerini içerir.
DHCP istemcisi için önerilen IP adresi (192.168.1.10)
Ağı tanımlamak için alt ağ maskesi (Subnet Mask) (255.255.255.0)
Alt ağ için varsayılan ağ geçidinin (Gateway) IP’si (burada 192.168.1.1)
Alan Adı DNS sunucusunun IP’si (8.8.8.8)
Request (İstek) : Teklife yanıt olarak istemci, DHCP sunucusundan teklif edilen adresi talep eden bir DHCP İsteği gönderir.
Acknowledgement (Kabul) : Daha sonra sunucu istemciye DHCP kirasını onaylayan Acknowledgement’ı gönderir. Bu adımda, IP yapılandırması tamamlanır ve istemciye IP atanır. Hayırlı uğurlu olsun der 🙂